1. Ξεκίνα με αποδοχή.
Η γιόγκα δεν είναι μόνο άσκηση, κίνηση και δύσκολες θέσεις. Είναι ένας τρόπος για να μάθεις να υπάρχεις με εσένα ακριβώς όπως είσαι εκείνη τη στιγμή που ξεκινάς. Όχι όπως ήσουν παλιά ή πριν, όχι όπως φαντάζεσαι ότι θέλεις να γίνεις στο μετά, αλλά όπως ακριβώς είσαι τώρα. Για να μάθεις να επικοινωνείς με σένα, για να μάθεις να σε παρατηρείς. Και η παρατήρηση μαζί με την αποδοχή δεν περιορίζεται μόνο στο κοίτα πόσο ευλύγιστος είμαι και κοίτα τι γέφυρα κάνω. Η παρατήρηση του κάθε ασκούμενου έχει τη δική της μοναδική αλφαβήτα. Η γιόγκα ενώνει το πριν και το μετά στο τώρα. Και το να αποδεχθείς το πώς είσαι στο τώρα είναι η πιο σημαντική αρχή στη γιόγκα.
2. Διώξε μακριά όλες τις προσδοκίες
Όταν αρχίσεις να σε παρατηρείς και να σε αποδέχεσαι, δεν θα υπάρχει χώρος και χρόνος για να αραδιάσεις στον εαυτό σου ένα σκασμό προσδοκίες για το πού θα έπρεπε να φτάσει το πόδι ή το κεφάλι ή η διάρκεια της αναπνοής ή πόσο ανοιχτή έπρεπε να είναι η λεκάνη σου. Το πόδι και το κεφάλι θα φτάσουν εκεί που είναι να φτάσουν σήμερα και μαζί με αυτό θα φτάσει και η ποιότητα της ευγνωμοσύνης για όλο αυτό που ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια σας και μέσα στο σώμα σας και στον νου σας. Οι προσδοκίες δεν σε αφήνουν να ζήσεις, να κινηθείς συνειδητά στο τώρα. Ασε που αν ρωτήσεις τον εαυτό σου αν αυτές οι προσδοκίες είναι δικές σου, μπορεί και να εκπλαγείς.
3. Κατάλαβε τι πραγματικά είναι η γιόγκα.
Η γιόγκα δεν είναι οι φωτογραφίες που βλέπεις στο Instagram και στο Facebook, δεν είναι οι δύσκολες θέσεις μέσα σε ένα μικροσκοπικό μαγιό με φόντο τη θάλασσα, δεν είναι η θεωρία του ευ ζην που σου ξεφουρνίζει ο δάσκαλος γιόγκα παπαγαλίζοντας και στολίζοντας τα πάντα με πολλές δόσεις ευπώλητου προϊόντος, δεν είναι για να χάσεις κιλά, δεν είναι βραβεία, δώρα, challenges, κολάν, κεριά, στικάκια, αιθέρια έλαια και μάλα τυλιγμένα στον λαιμό. Είναι η αναπνοή, ο συγχρονισμός της κίνησης με την αναπνοή, είναι ο ήχος, είναι ο οραματισμός, είναι η κίνηση των χεριών, είναι το εστιασμένο βλέμμα, είναι η καλλιέργεια της παρουσίας σου στο εδώ και στο τώρα, είναι η δοκιμή να είσαι κάθε μέρα ένας καινούργιος εαυτός που παρατηρεί τα πάντα και δεν μπαίνει σε κάθε πρακτική στον αυτόματο πιλότο, είναι η διαθεσιμότητά σου να εξερευνήσεις και όχι να αρνείσαι πεισματικά να βγεις από την ασφάλειά σου, είναι το τσαλάκωμα του παλιού, το τσίγκλισμα του εγκατεστημένου μοτίβου και η αναγέννηση μπροστά στα μάτια σου του νέου, είναι η πρόθεση με την οποία μπαίνεις σε μια πρακτική, ο τρόπος που αντιμετωπίζεις εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου σε μια πρακτική, είτε έχει δέκα θέσεις είτε δύο.
4. Παρατήρησε κι όλα θα έρθουν
Ο εφιάλτης του δασκάλου γιόγκα είναι να λέει «παρατηρήστε την αναπνοή σας» και να ανοίγει τα μάτια του και να βλέπει τον ασκούμενο να χαζεύει τους γύρω του. Η παρατήρηση είναι η πιο γρήγορη τεχνική για να φύγουμε από το πριν και ό,τι συνέβαινε στο πριν, ό,τι είπαμε, ακούσαμε, σκεφτήκαμε, νιώσαμε, και να προσγειωθούμε στο τώρα του σώματός μας. Είναι η απόφαση να αφήσουμε απ΄έξω συνειδητά το πριν και το μετά και να ζήσουμε στο τώρα, η πιο δύσκολη οδηγία της γιόγκα. Όταν λέμε παρατήρηση, δεν είναι κάτι αφηρημένο. Παρατήρησε σε πόσους χρόνους εισπνέεις και σε πόσους χρόνους εκπνέεις, αν αυτοί οι χρόνοι μένουν ίδιοι ή αλλάζουν σε κάθε επόμενη αναπνοή, αν είναι πιο μεγάλη σε διάρκεια η εισπνοή σου ή η εκπνοή σου, άκου τη μουσικότητα της αναπνοής σου, παρατήρησέ την από την αρχή της εισπνοής ως το τέλος της εκπνοής, παρατήρησε για πόσες αναπνοές συνεχόμενα μπορείς να το κάνεις αυτό, παρατήρησε αν καθώς παρατηρείς την αναπνοή σου σκληραίνει ξανά το πρόσωπό σου και χαλαρώνει η σπονδυλική σου στήλη, παρατήρησε αν θέλεις να αρχίσεις να κινείσαι ή είσαι σε αυτή τη θέση σταθερά και άνετα, παρατήρησε τις αλλαγές που φέρνει μέσα σου η αναπνοή, από νεύρα και ανυπομονησία ως ηρεμία και γαλήνη. Αυτό είναι γιόγκα. Όλα τα άλλα που θα ακολουθήσουν, αν δεν γίνουν με αυτή την τεχνική, είναι απλά άσκηση.
5. Εξασκήσου στην ακινησία
Ερχόμαστε στα μαθήματα γιόγκα και δεν θέλουμε να αλλάξουμε τίποτα. Ολη μέρα μάς πιέζουν από παντού, οι ρυθμοί είναι καταιγιστικοί, άγχος, αγωνία, τρέξιμο να τα προλάβουμε όλα, απαιτήσεις, προσδοκίες, λίστες με δουλειές που πρέπει να γίνουν, προθεσμίες, οδηγίες, πλάνα. Μπαίνοντας σε μια τάξη γιόγκα, για έναν πολύ περίεργο λόγο, που μπορεί να οφείλεται και στη μη εκπαίδευσή μας, θέλουμε πάλι να αρχίσουμε να τρέχουμε, καμιά διάθεση για ακινησία και εξερεύνηση. Τα μάτια κλείνουν για τρία δευτερόλεπτα και ξαφνικά ανοίγουν έντρομα. Οι παλάμες μένουν στα γόνατα για άλλα τρία δευτερόλεπτα και μετά αρχίζουν τον αυτοσχεδιασμό. Τα πόδια λυγίζουν και τεντώνουν ανεξέλεγκτα απαιτώντας σιωπηλά κίνηση εδώ και τώρα. Και μέσα σου παίζουν κατεβατά απαντήσεων: Επρεπε να του απαντήσω έτσι, έπρεπε να της κλείσω αμέσως το τηλέφωνο, έπρεπε να σηκωθώ να φύγω και να μην ξαναγυρίσω ποτέ, ποιος του είπε ότι αυτό θα το ανεχθώ για πάντα, τι σκατά μήνυμα είναι αυτό που μου έστειλε; Μαζί με την κίνηση του νου το σώμα ζητάει κι αυτό κίνηση μέσα σε αυτή την τρικυμία. Λίγο πριν μπεις στα εντυπωσιακά σχήματα ψάξε λίγο να σε συναντήσεις στην ακινησία του σώματος και του νου. Εξερεύνησε κι αυτή την οπτική. Κλείσε για λίγο τα μάτια. Δες με την εσωτερική όραση. Κάνε αυτό το πέρασμα από την εξωτερική πραγματικότητα στην εσωτερική. Εξερεύνησε τις συνθήκες συνάντησης και συνομιλίας με τον εαυτό σου στην ακινησία της σιωπής. Εχεις ξεκινήσει ήδη να μπαίνεις στα βαθιά της γιόγκα.
6. Μάθε τις βασικές θέσεις γιόγκα και νιώσε τες στο σώμα σου
Ξέρω, θέλεις να κάνεις στο πρώτο σου μάθημα inversions και arm balances. Επιτρέπουμε στα social media να μας κάνουν πλύση εγκεφάλου, εκπαίδευση στον γρήγορο εντυπωσιασμό. Ηρέμησε, μάθε πρώτα τις βασικές θέσεις γιόγκα και μάθε τες καλά. Μάθε τες σωστά, με την ευθυγράμμισή τους, με τις παραλλαγές τους, με τα κρατήματά τους, μάθε τι κάνουν τα πόδια, οι ώμοι, ο αυχένας, τα χέρια, τοποθέτησέ τα όλα σε ένα όμορφο αρμονικό σύνολο και μάθε να αναπνέεις εκεί μέσα αργά και σταθερά, δεν υπάρχει κλικ, δεν θα σε βγάλει κανείς φωτογραφία ώστε να βγεις αμέσως από τη θέση. Γνωρίσου με τις βασικές θέσεις γιόγκα, νιώσε ωραία, σταθερά, μέσα σε αυτές, παρατήρησε ποιες ποιότητες ανασύρονται στην επιφάνεια καθώς διατηρείς αυτές τις θέσεις, νιώσε τι μακραίνει, τι επιμηκύνεται, τι χώρος ανοίγει, πόσο ηρεμεί ο νους μέσα στη θέση. Αν μέσα στις εβδομάδες, στον μήνα, στον χρόνο τύχει κάποια φορά να σε παρατηρήσεις από πολύ κοντά, να νιώσεις με διαύγεια τι είναι αυτό που αποκαλύπτεται, ξεμπλοκάρεται, αφαιρείται, τι είναι αυτό που σε κάνει να νιώθεις θετικά, αισιόδοξα, όμορφα, φωτεινά, να νιώθεις τη δύναμή σου, να νιώθεις αυτοπεποίθηση, ίσως να πάψει πια να σε ενδιαφέρει το επόμενο κλικ.
7. Ξεκίνα με μαθήματα γιόγκα για αρχαρίους
Εντάξει, θέλεις να κάνεις παπάδες και ξέρεις τις δυνάμεις σου και τις αντοχές σου αλλά έχεις να μπεις σε οποιονδήποτε χώρο άθλησης τρία χρόνια, ναι, θέλεις σε μία εβδομάδα να γίνεις τούμπανο, αλλά άκουσέ με, έχεις αυστηρά δύο επιλογές: ή θα πας γυμναστήριο ή θα μπεις σε μαθήματα αρχαρίων να μάθεις τι είναι ο κάτω σκύλος και η τσατουράνγκα. Μην είσαι νευρικός, όπως δεν θα πας στο γυμναστήριο να σηκώσεις πάγκο 120 κιλά, έτσι κι εδώ δεν θα μπεις σε μια πρακτική Hatha Flow γιατί θα σιχτιρίσεις, θα τρέχεις πίσω από ακατάληπτες οδηγίες πανικόβλητος και στο τέλος θα πεις το κλασικό «η γιόγκα δεν είναι για όλους» ενώ απλώς εξάσκησες την επιμονή σου γαντζωμένος στην παλιά εικόνα σου. Δεν είναι ντροπή τα μαθήματα για αρχαρίους, είναι σωτήρια, είναι η πιο ασφαλής προετοιμασία για να δεις τον εαυτό σου να κατανοεί, να εκπαιδεύεται και να εξελίσσεται στη γιόγκα. Είναι εκπαίδευση δική σου πάνω στην ευθυγράμμιση αλλά και πάνω στην ταπεινότητα, πάνω στη μη βία, πάνω στην αποδοχή του ποιος είσαι αυτή τη στιγμή και είσαι πολύ ωραίος ακόμα κι αν δεν κάνεις υπερδυναμικό μάθημα, χαλάρωσε, δεν θα σε βάλουμε σε καμιά κατηγορία. Αν θέλεις να ανήκεις κάπου, κοίτα να ανήκεις ολοκληρωτικά στον εαυτό σου. Κοίτα να ανήκεις σε σένα και στη δική σου ευθυγράμμιση με αυτό που θέλεις από τη ζωή.
Μηνάς Ραφαηλίδης